Pytania i odpowiedzi

[tomislav1ster]

Lapanie Zdobyczy I Problemy Z Tym Związane

Muchołówki są najbardziej chyba znanymi roślinami owadozernymi. Słyną przede wszystkim ze swojego sposobu łapania zdobyczy. Na forum często pojawiają się niepotrzebne pytania odnośnie gnicia pułapek i innych problemów związanych z schwytaną przez roślinę zdobyczą. W tym krótkim FAQ postaram się wyjaśnić przyczyny niektórych z nich.

Moja muchołówka złapała za dużego owada. Czy nic jej się nie stanie?

 

Często zdarza się, iż schwytana zdobycz wystaje spoza pułapki lub jest po prostu zbyt duża, by się w niej zmieścić. Należny się liczyć z tym, że duża ofiara może uszkodzić pułapkę lub po prostu z niej wyjść, co zdarza się jednak rzadko i tylko przy silnych owadach, takich jak np. osy czy szerszenie.

Pułapka która schwyta za dużego ofiarę strawi ją, jednak będzie to proces długotrwały i pułapka niemal na 100% nie będzie się potem nadawała "do użytku". W ogóle pułapki Dionaea muscipula są zwykle jednorazowe. Jeśli owad wystaje z pułapki, to prawdopodobnie zacznie ona gnić zanim się otworzy. Proponuję wtedy jak najszybciej ją uciąć, by zapobiec przedostaniu się pleśni na inne liście. Ogólnie przyjmuje się że maksymalny rozmiar insekta powinien wynosić 2/3 wielkości pułapki, ponieważ przy większych istnieje ryzyko uszkodzenia liścia. Ja swoim roślinom pozwalam łapać wszystko i pułapki ucinam jedynie wtedy gdy zaczynają gnić.

 

Pułapka złapała owada i zaczyna gnić.

 

Jak już wspomniałem, pułapki muchołówki są zwykle jednorazowe i często zdarza się, że po strawieniu ofiary nie otwierają się już i zaczynają gnić. Dzieje się tak zwłaszcza po schwytaniu dużego owada. Należy wtedy usunąć ją ostrym narzędziem.

 

Po strawieniu owada pułapka otworzyła się, jednak nie łapie już owadów i ma dziwny kształt.

 

Czasami pułapki po "zużyciu" nie gniją, ale otwierają się i stają zwykłymi liśćmi asymilacyjnymi. Je także proponuję usunąć, gdyż nie wyglądają zbyt estetycznie, a nie bedzie to miało wpływu na roślinę.

 

Jakie owady są dla muchołówki niebezpieczne ?

Niektóre owady mogą uszkodzić pułapkę. Nie powinna łapać żuków, gdyż te mogą przegryźć pułapkę i wydostać się na zewnątrz. Osy mogą ją połamać. Na forum pojawiły się głosy, iż mrówki mogą również zaszkodzić roślinie. Uważajcie na duże i silne owady, oraz na te które żywią się roślinami.

Inna sprawa, to które owady są pod ochroną. Nie karmcie (jeśli to robicie) roślin owadami pod ochroną, takimi jak np. biegacze.

 

Pułapki zamykają się bardzo wolno. Dlaczego?

Długi czas zamykania pułapek może być spowodowany osłabieniem rośliny, złymi warunkami lub po prostu tym, że pułapka jest świeżo otwarta i jeszcze nie w pełni sprawna. Zauważyłem że szczególnie wosną pułapki mają tendencje do powolnego zamykania się.

 

Złapany owad uciekł z pułapki. Co się teraz stanie ?

 

Pułapka otworzy się w ciągu kilku-kilkunastu godzin i znów będzie mogła łapać owady, chyba że stało się to już któryś raz z kolei - pułapka moze wtedy stać się zwykłym liściem asymilacyjnym.

 

Ile czasu muchołówka trawi owada?

To zależy od jego wielkości oraz kondycji rośliny. Czas trawienia nie gra roli, niech rośliny spokojnie sobie trawią

 

Dlaczego moje muchołówki nie są wybarwione pomimo dobrego oświetlenia ?

 

Światło bowiem tylko w pewnym stopniu wpływa na barwę pułapek. Umieszczone w pełnym słońcu rośliny niekoniecznie się wybarwią. Kolor pułapek jest związany z pewnymi cyklami rozwoju muchołówki. Za ich barwę odpowiadają antocyjany, których ilość u muchołówek jest związana z porą roku i warunkami, w jakich roślina się znajduje. Wiosną, niektóre z moich roślin są zielone, podczas gdy inne mają już wiele czerwieni. Wpływ na kolor pułapek może mieć kwaśność (pH) podłoża. Jeśli podłoże straci odczyn kwasowy (może się tak stać z wielu powodów - wody, doniczki czy nawet ozdobnych elementów w podłożu takich jak skałki, kamienie) pułapki (lub cała roślina) mogą być nie do końca wybarwione. Jeśli roślina chwyta zbyt dużo owadów, liście również nie będą nabierać barw - muchołówka wybarwia wnętrza pułapek m.in. dlatego, by wabić owady. Rośliny zwykle nabiorą kolorów, gdy umieścimy je w słońcu - to tak, jak my się opalamy. Zdolność do wybarwiania pułapek zależy również od hodowanej odmiany - np. D.m 'Heterophylla' nigdy nie wybarwia pułapek z powodu braku pigmentu, a 'Regular form' ogólnie trudno się wybarwia.

 

Czy można coś na to poradzić ?

Najlepszym wyjściem na pułapki o pięknym kształcie i kolorze jest "głodówka". Muchołówka pozbawiona pożywienia będzie wytwarzała duże, pięknie wybarwione pułapki by zwabić owady. Konieczne jest też odpowiednie oświetlenie.

 

Na forum wiele pytań jest zupełnie niepotrzebnych, gdyż były one poruszane wiele razy, a nowym użytkownikom nie chce się używać opcji "Szukaj". Postanowiłem więc założyć temat, w którym opisane zostałyby najczęstsze problemy występujące u Muchołówki amerykańskiej.

 

Moja muchołówka ma brązowe plamy na liściach. Dlaczego?

 

Brązowe plamy na liściach muchołówek to częsty problem. Istnieje kilka powodów ich powstawania. Aby odpowiedzieć na pytanie, co było powodem ich powstania należy przeanalizować warunki, w jakich hodujemy roślinę. Zwróćcie uwagę zwłaszcza na:

 

Oświetlenie

Zbyt ostre światło może spowodować oparzenia na liściach i pułapkach. Nie jest to poważny problem, roślina "przyzwyczai" się po pewnym czasie do nowych warunków. Nowe liście nie będą już ulegały poparzeniom.

 

Przelanie

To już niestety poważniejszy problem. Brązowe plamy na liściach mogą być efektem przelania rośliny, innymi słowy nadmiernej ilości wody. Doprowadza to do gnicia kłączy, liści oraz pułapek. By temu zapobiec, należy odpowiednio roślinę podlewać. W przypadku przelania muchołówki, należy uciąć zgniłe liście , obmyć delikatnie kłącza w wodzie destylowanej i przesadzić. Powinno się dodać do torfu odrobiny gruboziarnistego piasku i keramzytu, co zwiększy dopływ powietrza do korzeni. Muchołówki nie lubią mokrego, zbitego podłoża.

 

Jak je podlewać?

Wodę lejemy do podstawki, w której stoi doniczka. Przed następnym podlewaniem pozwalamy wodzie całkowicie wyschnąć. Należy jednak pilnować by podłoże było stale wilgotne. Nie można trzymać w podstawce wody bez przerwy.

 

Mojej muchołówce usychają pułapki i liście. Dlaczego?

 

Pułapki usychają zwykle, gdy strawią owada. Są one bowiem zazwyczaj "jednorazowe". Gdy ofiara zostanie strawiona, pułapka otwiera się, a po pewnym czasie obumiera. Należy ją wtedy odciąć ostrym narzędziem. Niekiedy zdarza się, iż cześć schwytanego owada (np. odnóża) wystaje z pułapki - doprowadza to zwykle do infekcji, co powoduje gnicie pułapki. Wtedy również ją odcinamy.

 

Innym powodem usychania/gnicia pułapek i liści może być wyżej wspomniane przelanie oraz podlewanie nieodpowiednią wodą. Zalecam podlewanie roślin owadożernych wodą destylowaną/demineralizowaną) To najprostszy i pewny sposób. Nie należy przejmować się usychaniem liści późną jesienią, jest to znak że roślina przygotowywuje się do okresu spoczynku.

 

 

Moja muchołówka wytwarza dziwne, zniekształcone pułapki lub liście bez pułapek. Co robić ?

 

Wytwarzanie dziwnych, zniekształconych (często miniaturowych) pułapek może być spowodowane wieloma czynnikami. Może to być reakcja rośliny na nowe warunki, takie jak np. nowe miejsce, zmiana sposobu oświetlenia, itp. Zauważyłem iż rośliny mają tendencje do wytwarzania takich pułapek na wiosnę, po wyjściu z okresu spoczynku. Jest to zupełnie normalne, muchołówki wytwarzają takie liście kilka razy w roku.

 

Moja muchołówka wypuściła pęd(y) kwiatowy(e). Mam go zostawić czy uciąć ?

 

Na forum znajduje się obszerny wątek na ten temat. Pęd kwiatowy spowalnia wzrost rośliny i nieco ją osłabia. Kwitnące rośliny wymagają nieco więcej uwagi i dobrych warunków. Jeżeli roślina jest w kiepskiej kondycji, należy uciąć pęd jak najwcześniej. Muchołówki wypuszczają je kilka razy w roku, i jeżeli już pozwalamy im kwitnąć to najlepiej jest zrobić to wiosną. Jeżeli macie jedną roślinę - niewarto zostawiać pęd kwiatowy, gdyż albo wogóle nie otrzymacie nasion, lub - jeżeli Wam się uda - będą miały one niski % kiełkowalności.

 

Pułapki mojej muchołówki bardzo wolno się zamykają. Dlaczego?

 

Powodów może być wiele, i trudno udzielić tu jednoznacznej odpowiedzi. Szybkość zamykania się pułapek zależy od ogólnej kondycji rośliny i od warunków, w jakich jest trzymana. Niedobór światła i niska temperatura spowalniają reakcje rośliny. Właśnie przez spadek temperatury roślina reaguje tak wolno w czasie zimowania. Starsze pułapki wykazują tendencje do wolniejszej reakcji niż u młodych, świeżo rozwiniętych pułapek. Jeżeli roślina będzie miała za sucho, pułapki również będą reagować wolniej.

 

Dowiedziałem się, że trzymałem roślinę w złych warunkach. Co teraz zrobić?

 

Nie ma jakiejś specjalnej terapii leczniczej dla muchołówek. Po prostu należy jej zapewnić jak najlepsze warunki, i - czekać. Po pewnym czasie roślina powróci do siebie.

 

 

Jak pozbyć się martwych owadów z otwartych pułapek?

Najlepiej jest zrobić to przy pomocy spryskiwacza. Jest wtedy bardzo mała szansa, że pułapka zamknie się ponownie.

 

Liście mojej muchołówki gniją, a nowe się nie tworzą

 

Jeśli dzieje się to późną jesienią lub bardzo wczesną zimą jest to sygnalizacja ze strony rośliny iż domaga się odpoczynku, jest to normalny efekt uboczny pory zimowania rośliny, zamiera ona na czas spoczynku który trwa z reguły 2-3 miesięcy. Po okresie uśpienia muchołówka wraz z pierwszymi przebłyskami słońca budzi się do życia i zaczyna produkować piękne ładne liście zakończone pułapkami.

 

Zapylanie kwiatów muchołówki

Muchołówka amerykańska nie należy do roślin samopylnych, stąd by otrzymać nasiona należy - najczęściej sztucznie - zapylić kwiaty. Czynność ta, choć stosunkowo prosta może sprawiać początkującym hodowcom pewne problemy. By zrozumieć istotę całego procesu, należy najpierw poznać budowę kwiatu:

 

 

Nas interesują przede wszystkim słupek oraz pręciki. Pręcik składa się z dwóch części - nitki oraz główki pręcika. Główkę pręcika stanowią pylniki, składające się z tzw. worków pyłkowych. To w nich tworzą się ziarnka pyłku. W budowie słupka wyróżniamy tzw. szyjkę słupka oraz znamię. U muchołówki znamię słupka jest charakterystycznie pierzaste.

 

Co to jest - zapylenie?

Zapylenie polega na przeniesieniu ziarenek pyłku (zwanych też mikrosporami) na znamię słupka. Muchołówka amerykańska nie należy do roślin samopylnych, dlatego też do zapylenia konieczne są 2 kwitnące rośliny - dokonujemy więc zapylenia krzyżowego. Nasiona można uzyskać wprawdzie i z jednej rośliny stosując samozapylenie, jednak nasiona uzyskane tą metodą będą miały niższy % kiełkowalności oraz będą mniej liczne niż w przypadku zapylenia krzyżowego.

 

Jak zapylić?

Zapylenia dokonujemy w następujący sposób: przy pomocy jakiegoś miękkiego pędzelka delikatnie zbieramy pyłek z pręcików. Następnie tak zebrany pyłek przenosimy na znamię słupka drugiego kwiatu, pocierając o niego lekko pędzelkiem. Czynności powtarzamy przy reszcie kwiatów.

 

W przypadku muchołówki należy jednak zwrócić uwagę na to, że znamię słupka jest "otwarte" na zapylenie dopiero po kilku-kilkunastu godzinach od momentu otwarcia kwiatu i tylko wówczas zapylenie może się odbyć. Jak rozpoznać, że słupek jest "otwarty"? Jego znamię powinno być charakterystycznie pierzaste, a pręciki opadają wówczas na boki by zapobiec samozapyleniu. Znamię "zamkniętego" słupka nie jest pierzaste, a pręciki są uniesione w górę.

 

Co dzieje się po zapyleniu?

Każde ziarenko pyłku składa się z dwóch komórek ? generatywnej oraz wegetatywnej. Gdy mikrospora trafi na znamię słupka, komórka wegetatywna wytwarza w słupku tzw. łagiewkę pyłkową. Komórka generatywna zaś dzieli się, tworząc dwie komórki plemnikowe. Te docierają łagiewką do zalążni i tam dochodzi do zapłodnienia. Po pewnym czasie wewnątrz zalążni zawiązują się nasiona.

 

Jak rozpoznać, że nasiona są już gotowe do zbioru?

Po przekwitnięciu płatki najczęściej odpadają, a działki kielicha zawijają się na zalążni, zwanej też niekiedy torebką nasienną. Zalążnia czernieje, i po ok. 2-3 tygodniach nasiona są gotowe do zebrania. By upewnić się, że tak jest możemy lekko pociągnąć za uschnięty słupek. Spowoduje to naderwanie torebki nasiennej, co umożliwia nam sprawdzenie czy nasiona są już gotowe do zebrania (torebka nasienna musi być już całkowicie sczerniała, a nasiona twarde - mają czarny kolor i kroplowaty kształt).