Skocz do zawartości

Tłustosze zimnolubne - Hodowla i Rozmnażanie


Cephalotus

Rekomendowane odpowiedzi

Tłustosze zimnolubne

 

Ważne, Przeczytaj: Poniższe informacje w dużej mierze opierają się ciągle na wiedzy teoretycznej, zdobytej z różnych źródeł internetowych, rozmów z prywatnymi hodowcami, analiz ekosystemów naturalnych, włączając klimat. Informacji z doświadczeń własnych, nie posiadam jeszcze zadowalająco dużo, ale ciągle mi ich przybywa. Obecnie mam przyjemność hodować już reprezentatywną grupę tłustoszy zimnolubnych i dotychczasowa wiedza teoretyczna, jak na razie, sprawdza się bardzo dobrze, żeby nie rzec, że doskonale. Wiele gatunków, szczególnie tych najrzadszych nigdy nie miałem okazji hodować i dlatego w ich przypadku opisy i rady, będą na bazie doświadczeń innych hodowców, którzy poznali te gatunki nawet w bardzo dobrym stopniu. Niektóre informacje będą bardziej na zasadzie ciekawostek, szczególnie w przypadku gatunków wybitnie rzadko spotykanych lub w ogóle nie hodowanych.

 

Chciałbym przede wszystkim zachęcić do większego zainteresowania tą grupą roślin, gdyż w znakomitej większości gatunków, nie powinny one sprawić większego problemu jak powszechnie hodowana muchołówka czy coraz mrozoodporne rosiczki. Główne różnice między tłustoszami, a pozostałymi zimnolubnymi roślinami owadożernymi, będą dotyczyć składu podłoża i jego wilgotności. Mając tę wiedzę za oręż, trudno polec w boju z nimi.

 

Poniższa lista opisanych gatunków, została zaczerpnięta ze strony ICPS (KLIKNIJ TUTAJ),

 

NIE uwzględnia ona tłustoszy zimnolubnych takich jak:

Pinguicula caerulea

Pinguicula ionantha

Pinguicula lutea

Pinguicula planifolia

Pinguicula primuliflora

Pinguicula pumila

 

Ponieważ w ich hodowli, wiele je łączy, a odróżnia od tłustoszy wylistowanych poniżej, toteż będą one miały swój własny odrębny opis, ale dopiero po zapoznaniu się z ich hodowlą osobiście.

 

Lista gatunków, podgatunków i odmian [z zakresem występowania]:

Pinguicula algida [Rosja (Arktyczna Syberia i Góry Stanowe)]

Pinguicula alpina [Pn. Hiszpania, Francja, Szwajcara, Austria, Włochy, Słowenia, Niemcy, Pd. Polska, Słowacja, Rumunia, Norwegia, Szwecja, Finlandia, Zach. i Cent. Rosja (do Cent. Syberii), Pn. Indie, Nepal, Chiny]

Pinguicula antarctica [Chile, Argentyna]

Pinguicula apuana [Włochy]

Pinguicula balcanica [bośnia I Hercegowina, Jugosławia (Montenegro), Macedonia, Albania, Grecja, Bułgaria]

Pinguicula balcanica ssp. pontica [Turcja, Rosja (Abchazja)]

Pinguicula balcanica var. tenuilaciniata [bośnia I Hercegowina, Jugosławia (Montenegro)]

Pinguicula bohemica (patrz indywidualny opis gatunku) [Czechy]

Pinguicula corsica [Francja (Korsyca)]

Pinguicula crystallina ssp. crystallina [Cypr, Turcja]

Pinguicula crystallina ssp. hirtiflora [Włochy, Albania, Bośnia i Hercegowina, Grecja, Macedonia, ?Zach. Turcja]

Pinguicula dertosensis (P. longifolia ssp. dertosensis) [Hiszpania]

Pinguicula fiorii [Włochy]

Pinguicula grandiflora [irlandia, ?Moroko, Hiszpania, Francja, Szwajcaria]

Pinguicula grandiflora f. chinoptera [Francja]

Pinguicula grandiflora f. pallida [Francja]

Pinguicula grandiflora ssp. rosea [Francja]

Pinguicula leptoceras [szwajcaria, Austria, Włochy, Francja]

Pinguicula longifolia ssp. longifolia [Hiszpania, Francja]

Pinguicula longifolia ssp. caussensis [Francja]

Pinguicula lusitanica [Moroko, Algeria, Portugalia, Hiszpania, Francja, Wielka Brytania]

Pinguicula macroceras ssp. macroceras [Japonia, Rosja (Kuryle, Kamczatka), Stany zjednoczone (Wyspa Aleuty, Alaska, Waszyngton, Idaho, Montana), Kanada (Jukon, Kolumbia Brytyjska)]

Pinguicula macroceras ssp. nortensis [uSA (Pn. Kalifornia, Oregon, Waszyngton)]

Pinguicula mariae [Włochy]

Pinguicula mundi [Hiszpania]

Pinguicula nevadensis [Hiszpania]

Pinguicula poldinii [Włochy]

Pinguicula ramosa [Japonia]

Pinguicula reichenbachiana (P. longifolia ssp. reichenbachiana) [Francja, Włochy]

Pinguicula vallis-regiae [Włochy]

Pinguicula vallisneriifolia [Hiszpania]

Pinguicula variegata [Rosja (Wsch. Syberia)]

Pinguicula villosa [uSA (Alaska), Kanada, Szwecja, Norwegia, Finlandia, Rosja (Karelia, Syberia, Kuryle), China (Mandżuria), Korea Północna]

Pinguicula vulgaris (w tym ssp.vulgaris, ssp. bicolor) [Kanada, USA(Alaska, Minessota, Wisconsin, Michigan, Nowy Jork, Maine), Grenlandia, Islandia, Wyspy Owcze, Irlandia, Wielka Brytania, Norwegia, Szwecja, Finlandia, Rosja (do Cent. Syberii), Dania, Belgia, Holandia, Niemcy, Polska, Czechy, Słowacja, Francja, Szwajcaria, Liechtenstein, Austria, Wegry, Rumunia, Portugalia, Hiszpania, Włochy, Słowenia, Pn. Chorwacja, Moroko]

 

 

Hodowla: Ponieważ grupa tłustoszy zimnolubnych jest bardzo zróżnicowana i zawiera w sobie gatunki z czterech kontynentów i odmiennych ekosystemów, niemożliwe jest określenie trudności dla całego zbioru. Większość gatunków zasługuje na 2-3 punkty w 6-stopnowej skali trudności, choćby ze względu na konieczność przeprowadzenia zimnego okresu spoczynku, w przypadku wszystkich zebranych gatunków. Dla niektórych hodowców będzie to stwarzać problem, dla innych będzie to czystą formalnością. Dla przykładu P. vulgaris lub P. grandiflora zdecydowanie mogą otrzymać 2 punkty, podczas gdy P. ramosa zasługuje już na pełne 6 punktów ze względu na rzadkość w hodowli, wyjątkowo wyszukane warunki hodowlane i dużą wrażliwość.

 

Zestawienie gatunków, z uproszonym schematem wymagań.

Zanim przejdziesz do czytania opisów poszczególnych gatunków zapoznaj się z poniższa listą i zobacz, czy gatunek, który Cię interesuje nie jest przypadkiem o odmiennych wymaganiach, jak w przypadku warunków standardowych, wspólnych dla większości gatunków, podgatunków, form i odmian.

 

Legenda oznaczeń:

 

M - mokro, poziom wody na lub płytko poniżej poziomu podłoża

W - wilgotno, poziom wody znacznie poniżej poziomu podłoża

S - pełne słońce

Pc - półcień

C - cień

O! - gatunek o istotnej odmienności w stosunku do grupy.

* - gatunek rodzimy

 

Podłoża i mieszanki:

1. Torf kwaśny, wysoki sphagmowy

2. Mech torfowiec jako podłoże.

3a. Torf : piasek 1-3mm, 1:1 (+ dolomit dla gatunków wapieniolubnych)

3b. Torf : piasek 1-3mm, 1:2 (+ dolomit dla gatunków wapieniolubnych)

4. Torf : piasek : perlit : dolomit, 2:1:1:1

5. Torf : piasek : granulat wulkaniczny 3-5(6)mm : wermikulit, około 1:1:1:1

6. Torf : piasek : granulat wulkaniczny 3-5(6)mm : wermikulit : dolomit, około 1:1:1:1:1

 

1. Torf: L: złej jakości, ziemisty, Ś: średniej jakości, nadaje się do roślin, P: doskonałej jakości

Podloze_1.JPG

 

2. Mech torfowiec (drobnowłóknisty) - Sphagnum sp.

Podloze_2.JPG

 

3. Rodzaje stosowanego piasku, średnica ziaren: L: ~1mm, Ś: 1-3mm, P: ~3mm

Podloze_3x.JPG

 

L: 3a, P: 3b (oba bez dolomitu)

Podloze_3.JPG

 

4. L: perlit, Ś: torf : piasek : perlit 1:1:1, P: torf : piasek : perlit 1:1:2 (oba bez dolomitu)

Podloze_4.JPG

 

L: 5, P:6

Podloze_5i6.JPG

 

Poniżej znajduje się lista gatunków, podgatunków i form, pod kątem preferencji glebowych, wilgotnościowych i nasłonecznienia.

 

- Wapieniolubne:

- - Pinguicula alpina* [6, 5, W, S, Pc]

- - Pinguicula apuana [6, W, S, Pc]

- - Pinguicula bohemica [4, 6, M, W, S, Pc]

- - Pinguicula crystalliana ssp. hirtiflora [6, W, S, O!]

- - Pinguicula dertosensis [6, W, S]

- - Pinguicula fiorii [6, W, S]

- - Pinguicula grandiflora [4, 6, W, S, Pc]

- - Pinguicula grandiflora f. chinoptera [4, 6, W, S, Pc]

- - Pinguicula grandiflora f. pallida [4, 6, W, S, Pc]

- - Pinguicula grandiflora ssp. rosea [4, 6, W, S, Pc]

- - Pinguicula grandiflora - inne formy, lokanty oraz mieszańce [4, 6, W, S, Pc]

- - Pinguicula longifolia ssp. causensis [6, W, S]

- - Pinguicula longifolia ssp. longifolia [6, W, S]

- - Pinguicula mariae [6, W, S, Pc]

- - Pinguicula mundi [6, W, S, Pc]

- - Pinguicula poldinii [6, W, S, Pc]

- - Pinguicula reichenbachiana [6, W, S]

- - Pinguicula valis-regiae [6, W, S, Pc]

- - Pinguicula vallisneriifolia [6, W, S, Pc]

- - Pinguicula vulgaris ssp. vulgaris* [4, 6, M, W, S, Pc]

- - Pinguicula vulgaris ssp. bicolor* [4, 6, M, W, S, Pc]

 

- Wapienio-NIE-lubne:

 

- - Pinguicula algida [5, W, S, Pc, O!]

- - Pinguicula antarctica [3, W, S, O!]

- - Pinguicula corsica [5, W, S, Pc]

- - Pinguicula balcanica [5, 6, W, S, Pc]

- - Pinguicula leptoceras [5, W, S, Pc]

- - Pinguicula lusitanica [2, 3, W, S, O!]

- - Pinguicula macroceras ssp. nortensis [5, M, W, S, Pc]

- - Pinguicula nevadensis [5, W, S]

- - Pinguicula ramosa [5, W, Pc,C, O!]

- - Pinguicula variegata [1, 3, 5(?), W, Pc, C, O!]

- - Pinguicula villosa [1, 2 (niski, nie rosnący), W, S, Pc, C, O!]

 

- Tolerancyjne:

- - Pinguicula alpine (preferuje podłoża wapienne)

- - Pinguicula balcanica (w zasadzie równie dobrze toleruje podłoża zasobne i pozbawione jonów wapniowych)

- - Pinguicula leptoceras (preferuje podłoża pozbawione wapnia)

- - Pinguicula macroceras ssp. macroceras [5, 6, M, W, S, Pc]

 

Podłoże: Większość tłustoszy zimnolubnych można z powodzeniem hodować wręcz obok siebie, w jednej mieszance, jednej donicy i identycznych warunkach, dobierając je pod kątem najwrażliwszych gatunków. Zachowując jednak podział na grupy, do których należą - wapieniolubnych czy nie. Szczególnie, jeżeli planujemy chować je przed działaniem dużych mrozów (znacznie poniżej -5*C). Wówczas możemy hodować gatunki częściowo z tymi w pełni mrozoodpornymi.

 

W przypadku znacznej większości gatunków, najprostsza mieszanka podłoża może się składać np. z:

 

Torfu : piasku : skały wapiennej lub bezwapiennej (np. granit)

 

w proporcjach: 1 : 1 : 3-4.

 

Część mineralna może stanowić od ok. 2/3 do nawet 3/4 całości mieszanki, szczególnie w przypadku stosowania naturalnej skały wapiennej lub bezwapiennej. Istotne jest, aby w całości mieszanki znalazła się jakaś drobna frakcja mineralna, która łatwo ulegnie rozproszeniu w mieszance, przez co lepiej rozpuszczalne będą minerały ją budujące. W przypadku niektórych gatunków, 100% mineralne podłoże zdaje się być najlepsze, jednak w przypadku takowego, podlewanie stwarza już znaczny problem, gdyż nie ma w nim torfu, który dobrze i na długo magazynuje wilgoć. Dlatego wybierając taką opcję, musimy więcej uwagi skupić na właściwym podlewaniu lub zapewnieniu dostępu do stałej, umiarkowanej wilgoci.

 

Mieszając podłoże dla tłustoszy, mamy znaczą dowolność w tworzeniu własnych mieszanek z wykorzystaniem różnych dodatków jak: dolomit, margiel, tufa, granulat wulkaniczny, keramzyt, wermikulit, seramis, perlit, aqualit, granit, bazalt, serpentynit i inne mineralne dodatki, jakie przyjdą nam do głowy. Korzystając z nich, należy przede wszystkim koncentrować się na podstawowych proporcjach. W przypadku gatunków o wyjątkowych preferencjach, propozycje mieszanek zostaną szczegółowo opisane przy danym gatunku. Zostały one oznakowane symbolem - O!

 

W odniesieniu do podłóż w zestawieniu, zostało zaproponowane podłoże PRZYKŁADOWE, jednak nie ma bezwzględnej konieczności odtwarzania go w sposób identyczny. Ma to na celu ułatwienie w wyobrażeniu, jak mogłoby takie podłoże wyglądać i z czego mogłoby się składać. Jest to wynik mojej własnej inwencji twórczej, ale te same gatunki hoduję i rosną równie dobrze, na mieszankach o zupełnie innym składzie. Ważne jest zachowanie odpowiedniej wilgotności podłoża i obecności składników mineralnych w przypadku tych gatunków, które ich wymagają (a tak jest w przypadku większości).

 

Nieco inną kategorią "podłoża", jest hodowla na skale. Najlepsza w tym celu będzie tufa. Jako miękka skała wapienna, będzie nadawała się doskonale dla bardzo wielu gatunków. Dobrze gromadzi wilgoć, a przy tym łatwo daje się rozrastać w głąb korzeniom. Nie trzeba w jej przypadku stosować żadnych mieszanek w stworzone szczeliny. Można użyć jedynie materiału powstałego w tworzeniu otworów. Niestety, jest ona bardzo trudno dostępna w Polsce i nie należy jej mylić ze skałami wyglądającymi podobnie, a będącymi silnie skrystalizowanymi i bardzo twardymi. Nie magazynują one prawie żadnych ilości wody, choć może i dobrze ją przewodzą. Inną stosowaną skałą w tym celu może być skała wulkaniczna, która może nadać się do hodowli gatunków wapienio-NIE-lubnych. Jednak w przeciwieństwie do tufy, jest to skała twarda i wymaga wcześniejszego nawiercenia otworów i wypełnienie ich odpowiednią mieszanką podłoża, gdyż nie magazynuje ona dobrze wody, choć dobrze ją przewodzi. Tego typu hodowla na skale, proponowana jest dla każdego, trzeba tylko pilnować, aby taka skała nigdy całkowicie nie wyschła. Rzadko, ale można również stosować piaskowiec w sposób analogiczny do skały wulkanicznej.

 

Zdjęcie przykładowego bloku tufy. Czasem można znaleźć w niej ciekawe skamieniałości, np. liści (widoczny w górnej, prawej części)

tufa.JPG

 

Gdzie i w czym hodować: Dla większości gatunków z listy, najlepiej sprawdzałyby się donice gliniane, gdyż pozwolą podłożu lepiej oddychać i będą ułatwiały utrzymanie go w niedużej wilgotności, stojąc na podstawce z wodą. Jednak takie donice są problematyczne w przypadku ograniczonej przestrzeni lub środków finansowych, gdyż są drogie. Wybierając donice gliniane, nie mogą być one lakierowane lub zeszklone, tylko mieć naturalną, glinianą fakturę.

 

Z powodzeniem można stosować doniczki plastikowe lub różnego rodzaju kastry czy misy, jako donice zbiorcze dla więcej jak jednego gatunku. Wielkość i kształt donic nie ma dużego znaczenia, gdyż podstawą jest mieszanka o odpowiednich proporcjach oraz podlewanie w taki sposób, aby podłoże było stale lekko wilgotne.

 

Budowa kastry z dolnym zbiornikiem wodnym, pod hodowlę zbiorczą KLIKNIJ TUTAJ.

 

Hodowanie tłustoszy na zewnętrznym torfowisku KLIKNIJ TUTAJ.

Odnośnik do odpowiedzi
Udostępnij na innych stronach

Oświetlenie: Zdecydowana większość gatunków preferuje stanowiska w pełni nasłonecznione, ewentualnie lekko ocienionych. Jedynie pojedyncze preferują stanowiska o zmniejszonym natężeniu światła lub cień. W przypadku tych światłolubnych, rzadko kiedy jest konieczność zapewniania im bardzo dużych ilości bezpośredniego nasłonecznienia. Przeciętnie ok. 6-8h bezpośredniego nasłonecznienia jest całkowicie wystarczająca i może być z pominięciem okresu najintensywniejszego nasłonecznienia. Dobrym wyznacznikiem wystarczającej ilości słońca będzie lekkie przebarwienie liści w kierunku żółci, rzadziej czerwieni, zmniejszenie ich wielkości, a czasem, bardziej intensywne zrolowanie brzegów do wewnątrz. Oznacza to, że roślina ma nadmiar słońca w stosunku do swoich potrzeb i chroni się przed tym, produkując barwniki ochronne i zmniejszając powierzchnię absorpcyjną. Takie zachowanie rośliny nie świadczy o jej złym stanie, a może jedynie powodować zmniejszenie jej atrakcyjności. Podczas gdy w nieco mniejszej ilości bezpośredniego nasłonecznienia, liście będą duże, otwarte i soczyście zielone. Wszystko zależy również od upodobania hodującego.

 

Przesadzanie: W zasadzie ta kwestia nie odgrywa żadnego znaczenia, gdyż podłoża, na których będziemy hodować nasze tłustosze z czasem mogą pokryć się mchami w cieńszej lub grubszej warstwie, które zupełnie im nie szkodzą. Gatunki tych mchów rzadko kiedy będą przerastać nasze rośliny, a raczej stworzą stabilny ekosystem i zatrzymają swój dalszy wzrost na pewnym etapie. Gdyby jednak tłustosze musiały z nimi konkurować, wówczas wskazana będzie wymiana podłoża, albo zwyczajne zdarcie warstwy mszystej i proces rozpocznie się od nowa.

 

Podlewanie, wilgotność powietrza: Jest to na równi z mieszanką podłoża, najistotniejsza kwestia w przypadku hodowli tłustoszy zimnolubnych. Choć w naturze potrafią one czasem rosnąć nawet mając korzenie zanurzone w wodzie (częściej płynącej jak stojącej), to jednak w przypadku warunków hodowlanych najbezpieczniejszym będzie zapewnienie wszystkim gatunkom jedynie stale wilgotnego podłoża (wyjątki będą opisane osobno, przy gatunkach). Choć indywidualna tolerancja poszczególnych gatunków lub podgatunków może być różna, to wszystkie będą prawidłowo rosły w warunkach umiarkowanej wilgotności. Ponieważ jej nadmiar w przypadku niektórych może spowodować ich nieoczekiwany, nagły zgon, dlatego należy przede wszystkim unikać przelania. W tym celu można zastosować:

- hodowlę z dolnym zbiornikiem wodnym, z membraną, która będzie jednocześnie łącznikiem podłoża z wodą. (Patrz budowa kastry, link wyżej).

- dużą różnicę między poziomem wody, a powierzchnią podłoża, sięgającą ok. 10-14 cm,

- donice o większej pojemności, przez co więcej wody zostanie zmagazynowane w podłożu. Nie trzeba ich trzymać w podstawce z wodą, a jedynie obficie podlać od góry do przelania.

 

Jak najbardziej można wystawić tłustosze na działanie deszczu i pozwolić wodzie na nowo zmagazynować się w podłożu lub zbiorniku. Zależnie od wyboru metody, zapewni nam ona różnie długi odstęp między kolejnymi podlewaniami. Największy komfort w tym zakresie i najstabilniejsze warunki zapewni dolny zbiornik wodny. Stąd też ta metoda jest z mojej strony preferowana, choć nie jest ona najprostsza w budowie (patrz udowa kastry, link powyżej.)

 

Temperatura i mrozoodporność: Ponownie, w przypadku większości gatunków preferowane zakresy temperatur będą w znacznej części pokrywające się. Jedynie w przypadku pojedynczych gatunków, mających nieco odmienne preferencje temperaturowe w okresie wzrostu lub spoczynku, zostaną opisane indywidualnie. W warunkach aktywnego wzrostu, najdogodniejsze zakresy temperatur będą zawierać się w granicach 15-30*C, w okresie spoczynku najlepsze będą temperatury między -2 - +5*C. Bardzo istotne dla tłustoszy zimnolubnych są nocne spadki temperatur, dlatego polecam hodować je na zewnątrz, dopóki temperatury zewnętrzne na to pozwalają. Oczywiście, mowa o nie w pełni mrozoodpornych gatunkach lub z nie do końca poznaną mrozoodpornością. Regularne temperatury w ciągu doby powyżej 20*C, źle wpływają na większość przedstawicieli tej grupy, stąd też hodowle w warunkach domowych nie są polecane.

 

Większość tłustoszy tworzy na zimę formę przetrwalnikową, zwaną turionem, która ma znaczną wytrzymałość na temperatury ujemne. Jedynie z wymienionych na liście P. crystalliana i P. lusitanica, redukują one swoją rozetę liściową, ale nie tworzą turionu. Pomimo, iż mrozoodporność turionów może być duża, to w środowisku naturalnym często znajdują się one pod pokrywą śnieżną, która chroni je przed wysuszającym działaniem mroźnego wiatru. Dodatkowo nie działają na nie tak ekstremalne temperatury ujemne, jakie potrafią panować w ich otoczeniu (czy w Polsce). Co może zaskakiwać, to pod odpowiednio grubą warstwą śnieżną, temperatura na poziomie gruntu, może być dużo wyższa jak temperatura powietrza i dochodzić nawet do 0*C.

 

Kolejnym czynnikiem wybitnie niekorzystnym dla turionów są okresy odwilży i przymrozków. Większość gatunków albo eksponowana jest na regularne mrozy (najczęściej z pokrywą śnieżną), albo niewielkie przymrozki, do ok. -5*C. Stąd też tylko część gatunków, może przetrwać ekstremalne, polskie warunki zewnętrzne. W przypadku tych sprawdzonych i wymagających sprawdzenia, listy znajdują się poniżej. Innym problemem związanym z cyklami mrozów i odwilży jest wynicowanie turionu z podłoża w czasie przymrozku, przez co zostaje on wyeksponowany na bezpośrednie działanie mroźnego wiatru. Ponieważ nie zakładam, że wszystkie gatunki (lub lokanty) będą w pełni mrozoodporne w warunkach Polski, toteż nie będę ich testował pod tym kątem. Mam nadzieję, że z czasem, listy te zostaną ostatecznie uporządkowane.

 

Jeszcze jedna istotna rzecz zasługuje na uwagę. W przypadku P. alpina i zapewne blisko spokrewnionego z nim P. algida, ich turiony znajdują się nad powierzchnią podłoża, jak również mają zimotrwałe korzenie. Dlatego całościowo są one o wiele bardziej delikatne na działanie zmiennych warunków zewnętrznych. Pozostałe gatunki, jeżeli tworzą turiony, to są one zagłębione w ziemi i w ten sposób chronione, przed nagłymi zmianami pogodowymi.

 

- Mrozoodporność pełna, sprawdzona:

- - Pinguicula alpina

- - Pinguicula bohemica

- - Pinguicula grandiflora

- - Pinguicula leptoceras

- - Pinguicula macroceras ssp. macroceras

- - Pinguicula macroceras ssp. nortensis

- - Pinguicula vulgaris ssp. vulgaris

- - Pinguicula vulgaris ssp. bicolor

- - Pinguicula vulgaris - wszystkie formy, odmiany, lokanty i mieszańce

 

- Mrozoodporność domniemana, wymagająca sprawdzenia:

- - Pinguicula apuana

- - Pinguicula balcanica

- - Pinguicula balcanica ssp. pontica

- - Pinguicula balcanica var. tenuilaciniata

- - Pinguicula corsica

- - Pinguicula dertosensis

- - Pinguicula fiorii

- - Pinguicula leptoceras

- - Pinguicula longifolia ssp. longifolia ?

- - Pinguicula longifolia ssp. caussensis ?

- - Pinguicula mariae

- - Pinguicula mundi

- - Pinguicula nevadensis

- - Pinguicula poldinii

- - Pinguicula reichenbachiana ?

- - Pinguicula vallis-regiae

- - Pinguicula vallisneriifolia ?

 

- Częściowo mrozoodporne lub nie nadające się na hodowlę zewnętrzną w warunkach Polski. Zbyt delikatne lub rzadkie, aby ryzykować ich utratę, stąd proponowane jest hodowanie ich w warunkach kontrolowanych:

- - Pinguicula algida (zapewne nieodporny na cykle odwilży i przymrozków)

- - Pinguicula antarctica (sprawdzona do -8*C, przeżywa z powodzeniem, obecnie zbyt cenny, aby z nim ryzykować)

- - Pinguicula crystallina ssp. crystalliana (brak danych, zapewne jak poniżej)

- - Pinguicula crystallina ssp. hirtiflora (mrozoodporny do ok. -15*C)

- - Pinguicula lusitanica (mrozoodporny do ok. -12*C, zależnie od lokantu, zwykle do ok. -5*C)

- - Pinguicula ramosa (zapewne nieodporny na cykle odwilży i przymrozków)

- - Pinguicula variegata (zapewne nieodporny na cykle odwilży i przymrozków)

- - Pinguicula villosa (zapewne nieodporny na cykle odwilży i przymrozków)

 

Okres spoczynku: Powszechnie się uważa, że to skracający się dzień wprowadza tłustosze w okres spoczynku i wytworzenie formy przetrwalnikowej (turionu), jeżeli takową posiadają. Jednak osobiste doświadczenia pokazują, że może tak nie być. Długość dnia i nocy nie ma wpływu na wchodzenie tłustoszy w spoczynek, a pośrednio zależy to od temperatury, nie tyle otoczenia, co podłoża. Im podłoże bardziej nagrzane, tym tempo przebiegania ich cyklu wegetacyjnego szybsze. Mianowicie, wielokrotnie mi się przytrafiło, w przypadku gatunków rosnących na znacznych wysokościach, jak P. leptoceras i P. alpina, po wytworzeniu rozety liściowej, zakwitnięciu, przekwitnięciu i wypuszczeniu kilku dodatkowych liści, zaczynały one w sposób zsynchronizowany wytwarzać turiony. Mimo, iż zbliżało się lato i dzień ciągle się wydłużał. Tak gwałtownie przebiegający cykl wegetacyjny mógł być spowodowany wysokimi temperaturami podłoża, z powodu hodowania roślin w donicach wolno stojących. Dlatego podłoże nagrzewało się znacznie bardziej, niż miałoby to miejsce w gruncie czy w naturze. Ponieważ najwyraźniej mają one określoną długość okresu wegetacyjnego, jego przyspieszenie i skrócenie spowodowało, że weszły w spoczynek dużo przedwcześnie.

 

W przypadku P. leptoceras nie doszło do wybudzenia ani jednego osobnika, pomimo licznych roślin. W przypadku P. alpina część roślin się wybudziła i ponownie gwałtownie ukończyła cykl wegetacyjny. Wcześniej próbowały wytworzyć pęd kwiatowy, który zamarł w młodocianej formie (zapewne z powodu bardzo wysokich temperatur). Tylko jeden osobnik wytrwał w swojej wegetacji do września, zanim ponownie zaczął wytwarzać turion.

 

Najwyraźniej niektóre gatunki mają zaprogramowaną długość swojej wegetacji i ukończą ją niezależnie od pory roku. Inne będą rosły dopóki warunki będą dla nich korzystne.

 

O wiele łatwiejsza sytuacja jest w przypadku wybudzania roślin ze spoczynku, kiedy po przebytym okresie długotrwałego chłodu lub mrozów, warunki temperaturowo - świetlne zaczynają sprzyjać wegetacji. Nie potrafię jednoznacznie określić granicy, przy której wybudzają się poszczególne gatunki, gdyż jest to bardzo indywidualne. Jednak gatunki wysokogórskie, których naturalna wegetacja trwa krócej, ze względu na klimat, w jakim rosną, w tych samych warunkach wybudzają się szybciej i zakwitają wcześniej, od tych z terenów cieplejszych. Tą różnicę będę starał się określić.

 

Śpiący P. leptocerach, pochowany w podłożu:

leptoceras_2.JPG leptoceras_3.JPG

 

Idący w spoczynek P. alpina, z tworzonym turionem nad powierzchnią podłoża:

alpina_3.JPG

 

Forma spoczynkowa Pinguicula crystallina subsp. hirtiflora:

crystallina.JPG

 

Nawożenie: W przypadku tłustoszy zimnolubnych, wskazanie do trzymania ich na zewnątrz, celem zapewnienia dobowych amplitud, jednocześnie zapewnia im to dostęp do całej obfitości ofiar, które bardzo skutecznie łapią. Stąd też nawożenie jest zupełnie zbędne.

 

Rozmnażanie: Moja aktualna wiedza jest ciągle jeszcze znacznie ograniczona, jednak postaram się ten temat przybliżyć, gdyż jest to cel każdej, udanej hodowli.

 

Gemmae i rozmnóżki: Większość gatunków tłustoszy zimnolubnych tworzy turiony, a w związku z tym, u ich podstawy powstają gemmy, czyli maleńkie przetrwalniki, które po rozpoczęciu wzrostu w najbliższym okresie wegetacyjnym, odpowiadają swoją wielkością rocznej siewce, czasem starszej. Do wyjątków, które nie tworzą gemmów, a formują turiony należą: P. algida, P. alpina, P. ramosa i P. villosa. Natomiast P. antarctica, P. crystalliana i P. lusitanica, w ogóle nie tworzą form przetrwalnikowych i nie można tutaj mówić o tej formie rozmnażania. Jeszcze jeden gatunek zasługuje na wymienienie odrębnie: P. vallisneriifolia, który choć tworzy turion, to nie tworzy gemmae, a rozmnaża się przez rozłogi.

 

Turion P. leptoceras z dwoma gemmae u podstawy:

turion_i_gemmae.JPG

 

Sadzonki liściowe: Ten rodzaj rozmnażania jest całkowicie NIEMOŻLIWY w przypadku wszystkich omawianych w tej grupie gatunków. W sposób zwyczajny, nie tworzą one sadzonek liściowych na żadnej części oderwanego liścia. Z obecnie posiadanej mi wiedzy, nie jest to nawet możliwe z zastosowaniem metod in vitro.

 

Poprzez podział: zjawisko to zdarza się wyjątkowo rzadko w przypadku tłustoszy zimnolubnych i ma ono bardziej charakter przypadkowy, jak możliwy do wystmulowania. Dlatego nie należy brać tej metody rozmnażania pod uwagę.

 

Z nasion: Jest to w zasadzie druga metoda rozmnażania wszystkich przedstawicieli tłustoszy zimnolubnych, a w przypadku niektórych, jedyna. Jeżeli jesteśmy w stanie zapewnić odpowiednie warunki dla dorosłego osobnika, to powinniśmy również bez większych trudności skiełkować jego nasiona. Wszystkie* gatunki należy przestratyfikować i w tym celu nie jest konieczne zapewnianie temperatur ujemnych, nawet gatunkom w pełni mrozoodpornym. Temperatury około 1-5*, przez minimum 8 tygodni, powinno być całkowicie wystarczające. Pojedyncze wyjątki, będą opisane osobno.

 

Ponieważ nasiona są bardzo malutkie, należy je wysiać już na podłoże, w miejsce, w którym będziemy je dalej hodować. Oczywiście nasiona można również wysiać na początek okresu zimowania i skończyć stratyfikację, razem z zakończeniem spoczynku osobników dorosłych lub krótko przed, czyli około marca i kwietnia.

 

Ponieważ nasiona tłustoszy zwykle kiełkują w cieniu dorosłych osobników swojego gatunku, albo innych roślin towarzyszących, dlatego warunki pełnego słońca, dla kiełkujących siewek nie są konieczne. Jednak muszę zaznaczyć, że wczesnowiosenne słońce nie jest jeszcze na tyle silne, aby móc je uszkodzić. Zaznaczam to z myślą o tych, którzy mieliby ochotę skiełkować nasiona np. w środku lata.

 

Gatunki w pełni mrozoodporne, można wysiewać tuż po zbiorze, które ma miejsce w czerwcu-lipcu. Jednak wtedy jest ryzyko skiełkowania części przedwcześnie. Najlepiej dokonać siewu, kiedy temperatury zaczną regularnie spadać poniżej 10-15*C. Takie przedwcześnie skiełkowane osobniki, powinny w przeciągu 2-3 miesięcy przejść przyspieszony cykl wegetacyjny i wytworzyć formę przetrwalnikową, żeby pozostać w cyklu. Części się to udaje i jeżeli mamy dużo siewek, to powinniśmy pozwolić naturze dokonać selekcji tych zaburzonych osobników. *Nieco odmiennie wygląda wysiew P. lusitanica, który w okresie letnim często ginie w naturze, ze względu na niekorzystne warunki. Nasiona w tym czasie są w spoczynku, a nierzadko kiełkują w okresie jesiennym, a siewki rosną przez zimę do wiosny. Jednak w hodowli i w bardziej sprzyjających ekosystemach, są to rośliny wieloletnie, choć krótkotrwałe, a ich nasiona kiełkują praktycznie natychmiast w warunkach sprzyjających wzrostowi, bez jakiejkolwiek stratyfikacji.

Odnośnik do odpowiedzi
Udostępnij na innych stronach

Opisy poszczególnych gatunków, podgatunków i form:

Poniżej znajduje się krótka charakterystyka wszystkich gatunków. Część poniższych informacji będzie pochodziła z własnego doświadczenia, a część z informacji zebranych w Internecie, w tym z rozmów z innymi hodowcami. Będą one zawierały w skrócie opis warunków siedliskowych, wymagania, specyficzne cechy danego gatunku, ewentualnie podgatunku lub formy. W przypadku gatunków odmiennych lub bardzo rzadkich, będą sprecyzowane warunki hodowlane, z podaniem metody, jak sobie z nimi poradzić.

 

Hodowla standardowa odnosi się do najprostszej możliwej mieszanki, ewentualnie proponowanej przeze mnie, warunków umiarkowanego nasłonecznienia i umiarkowanej wilgotności podłoża.

 

Inne mieszanki i warunki, opisane są w części zbiorczej ( patrz Hodowla), dla przykładu propozycja mieszanki (5 - bezwapienna, 6 - wapienna):

5. Torf : piasek : granulat wulkaniczny 3-5(6)mm : wermikulit, około 1:1:1:1

6. Torf : piasek : granulat wulkaniczny 3-5(6)mm : wermikulit : dolomit, około 1:1:1:1:1

 

ST: stopień trudności w skali od 1 - bardzo łatwy do 6 - ekstremalnie trudny.

 

Pinguicula algida - (ST:6) jest to gatunek blisko spokrewniony z P. alpina, jednak znacznie mniejszy. Jest bardzo niewiele informacji na jego temat w Internecie. Jego ekosystemem jest arktyczna Syberia, tundra, gdzie cały rok ma klimat jak z najwyższych partii gór. Z tego względu można się spodziewać, że rzadko kiedy temperatury osiągają tam 20*C. Wnioskując po zdjęciach w znalezionych w Internecie, rośnie on na podłożach bezwapiennych, raczej organicznych, jak mineralnych, często na niskich, darniowatych mchach, na otwartym terenie. Jako, że ma zimotrwały system korzeniowy, a turiony wystają ponad poziom podłoża, nie będzie on odporny na zachwiania pogodowe typu przymrozki następujące po odwilżach. Jeżeli miałbym kiedyś okazję podjąć wyzwanie z tym gatunkiem, stworzyłbym mu przepuszczalne podłoże. Przykładowo na bazie najlepszej jakości torfu : granitowego żwirku i pyłu : piasku w proporcjach ok. 1 : 2 : 1. Zapewnił chłodne warunki wzrostu, około 5-15*C w okresie letnim, z nocnymi spadkami. Oraz bliskie 0*C lub nieznacznie ujemne, w okresie spoczynku. Stosowałbym sztuczne oświetlenie, z obawy przed nadmiernym nagrzaniem się podłoża na słońcu, w postaci świetlówek lub oświetlenia LED (produkuje mało ciepła). Unikałbym zastoju powietrza. Jak na razie, to jest tylko teoria, do tego dotycząca wszystkich, gdyż nie posiadam wiedzy, żeby ten gatunek był obecnie przez kogokolwiek hodowany.

 

Pinguicula alpina - (ST:4) występuje od Pirenejów poprzez Alpy, Ural, Bajkał po Himalaje. Najczęściej w klimacie alpejskim lub subalpejskim. Osiąga wysokość od 0-4100m n.p.m., co zapewne stanowi światowy rekord wysokości dla tłustosza. Rośnie zarówno na podłożach wapiennych jak i bezwapiennych, jednak o wiele częściej na tych pierwszych. Może rosnąć na pionowych skałach, w szczelinach; na stromych zboczach, zwietrzelinie skalnej, jak również na wilgotnych wysokogórskich łąkach, na podłożu zbudowanym ze słabo rozłożonej materii organicznej, w swojej charakterystyce przypominające torf. Od stanowisk w pełni nasłonecznionych do zacienionych. Posiada zimotrwały system korzeniowy oraz wytwarza swoje turiony ponad poziomem podłoża, co czyni go bardziej podatnym na wpływ warunków zewnętrznych. Bardzo niekorzystne działanie mają następujące po sobie odwilże i przymrozki, jak również duże mrozy bez pokrywy śnieżnej, mogące uśmiercić turion. Jednak długie okresy ciepła i wilgoci, mogą doprowadzić do odgnicia systemu korzeniowego, stąd utrzymywanie podłoża jedynie lekko wilgotnym i ochrona przed deszczem, może temu zapobiec. Dużo lepiej w hodowli sprawdzają się rośliny z lokacji alpejskich z niższych wysokości, ponieważ panują tam wyższe temperatury w okresie letnim. Najistotniejsze jest ochrona przed nadmiarem wilgoci w podłożu i dużymi mrozami bez pokrywy śnieżnej. Hodowla standardowa, w pełni mrozoodporny.

 

Passo San Pellegrino 2240m, Włochy

alpina_1.JPG alpina_2.JPG

 

Pinguicula antarctica - (ST:4) rośnie na samym południowym skraju kontynentalnej części Ameryki Południowej w strefie mrozoodporności 7a-7b (-12 do ?17*C). Odpowiada to również strefom mrozoodporności, które występują w Polsce, dlatego z powodzeniem można go trzymać w okresie wegetacyjnym na zewnątrz. Stanowisko powinno być w pełni nasłonecznione, gdyż rośnie na otwartych terenach, gdzie nic nie ogranicza mu dostępu do światła. Sprawdzone podłoże w przypadku tego gatunku to torf : piasek w proporcjach 1:1. Powinno być ono stale wilgotne, ale nie mokre, a wilgotność powietrza lekko podwyższona. Można to zapewnić sadząc go w głębokim, przeźroczystym pojemniku. NIE wytwarza formy przetrwalnikowej. Choć wszystko wskazuje, że jest w pełni mrozoodporny, to został sprawdzony do ?8*C, które przetrwał, bez uszczerbku na zdrowiu. Jednak ze względu na trudność w uzyskaniu dostępu do gatunku, wskazanym byłoby jego zimowanie w warunkach kontrolowanych. Dużym ryzykiem utraty rośliny są bezśnieżne mrozy (punkt bezpieczeństwa nie jest znany), jak również okresy odwilży i ocieplenia po uprzednim ochłodzeniu.

 

Rozmnaża się przez tworzenie sadzonek na krótkich rozłogach - czyni to rzadko. Przede wszystkim wysiew nasion do warunków jak dla osobnika dorosłego. Wymaga stratyfikacji.

 

Pinguicula apuana - (ST:3) niedawno wydzielony gatunek z gatunku P. vulgaris, podobnie jak P. mariae, występujący endemicznie w Alpach Apuńskich, między innymi na górze Corchia, Pania della Croce, Fociomboli czy okolicy jeziora Lago di Vaglio. Rośnie na wysokościach 300-1000m n.p.m., na wilgotnych wapiennych skałach rzadziej na łąkach. Występuje w strefie mrozoodporności 9 (-6,6 do -1,2*C), dlatego prawdopodobnie nie będzie w pełni mrozoodporny. Choć bliskie pokrewieństwo z P. vulgaris, daje pewną nadzieję na pełna wytrzymałość. Hodowla standardowa.

 

Pinguicula balcanica ssp. balcanica - (ST:3) Na wysokościach 1900-2400m n.p.m. Rośnie zarówno na podłożach zasobnych w jony wapniowe jak ich pozbawionych. Na wilgotnych skałach, torfowiskach, zboczach. Powyżej górnej granicy lasu. W środowisku naturalnym, ma stosunkowo suche lato i wilgotną zimę. Najprostszym podłożem, w jakim powinien rosnąć dobrze będzie mieszanka: torf : piasek (1-3mm) : perlit w proporcjach 1:1:1. Hodowla standardowa, potencjalnie w pełni mrozoodporny.

 

Pinguicula balcanica ssp. pontica - (ST:3) dużo chętniej rośnie na skałach i zboczach, jak na poziomej powierzchni. Hodowla jak wyżej.

 

Pinguicula balcanica var. tenuilaciniata - (ST:3) rośnie na wysokościach 1600-3000m n.p.m. W odmienności do formy typowej, występuje również poniżej górnej granicy lasu. Hodowla taka sama.

 

Pinguicula bohemica - (ST:2) jego status jako gatunku nie jest jeszcze pewny, choć najnowsze informacje sugerują, że zostanie on uznany. Czasem traktowany jako odmiana tłustosza zwyczajnego. Z wyglądu nie różni się praktycznie wcale od tłustosza zwyczajnego podgatunku dwubarwnego Pinguicula vulgaris ssp. bicolor. Można rzec, że jedyna istotna różnica poleca na liczbie chromosomów, gdzie tłustosz zwyczajny i jego podgatunek dwubarwny posiadają n2=64, a P. bohemica posiada n2=32. Jednak sprawa nie jest aż tak prosta, gdyż sporadycznie spotykane są populacje tłustosza zwyczajnego o liczbie chromosomów n2=32, jak również n2=128. Można by sobie w tym miejscu zadać indywidualne pytanie co czyni daną roślinę już odrębnym gatunkiem, a co jeszcze nie. Zgodnie z powszechnie funkcjonująca definicją, jest to zbiór osobników o podobnych cechach zdolnych do krzyżowania się między sobą, w tym przypadku P. bohemica, może być odrębnym gatunkiem lub nie, gdyż zachodzi prawdopodobieństwo krzyżowania się jego osobników z innymi populacjami, nawet o odrębnej liczbie chromosomowej. Takie przypadki są znane. Ponieważ jednak sama definicja gatunku nie została jak dotąd zunifikowana, podobnego typu dyskusje będą ciągle się pojawiać. Traktując P. bohemica jako odrębny gatunek, występuje on na trzech izolowanych stanowiskach w Czechach, koło miejscowości Loučen i Jestřebí. Jest w pełni mrozoodporny. Hodowla standardowa. (Patrz P. vulgaris ssp. bicolor).

 

Pinguicula corsica - (ST:3) endemiczny dla Korsyki. Występuje w strefie subalpejskiej na wysokościach 1000-2400 m n.p.m. Naturalnie rośnie na podłożach granitowych, na wilgotnych łąkach w pobliżu cieków. W warunkach hodowlanych jest w stanie tolerować nieduże ilości jonów wapniowych, jednak nie polecam ich dodawania. Najprostsza możliwa mieszanka to torf : żwirek i pył granitowy : piasek (1-3mm) w proporcjach 1:1:1. Nie ma szczególnych preferencji, można hodować standardowo.

 

Pinguicula crystallina ssp. crystalliana - (ST:3) początkowo sądzono, że jest to gatunek endemiczny dla gór Troodos na Cyprze, jednak w późniejszym czasie odnaleziono jego populacje w Turcji, w Anatolii. Rośnie na wilgotnych i podsiąkających skałach wapiennych, rzadziej serpentynitowych w warunkach pełnego nasłonecznienia, nad brzegiem morza w warunkach klimatu śródziemnomorskiego. W odróżnieniu od podgatunku ssp. hirtiflora ma znacząco mniejsze kwiatki. Różnica między nimi jest wyraźnie widoczna, kiedy posiada się oba podgatunki kwitnące w jednym czasie. (Hodowla poniżej).

 

Pinguicula crystallina ssp. hirtiflora - (ST:3) ma kwiatki większe jak podgatunek typowy, a jednocześnie jest znacznie bardziej rozpowszechniony, niż początkowo sądzono. Osiąga wysokość 0-1600m n.pm.m. Rośnie na wilgotnych i mokrych pionowych skałach wapiennych i serpentynitowych, okazjonalnie na wapiennych łąkach w pobliżu cieków wodnych, rzadziej na torfowiskach węglanowych, zwykle na pełnym słońcu. W hodowli jednorazowo udało się z powodzeniem przezimować do -15*C, bez uszczerbku na zdrowiu roślin, jednak wskazane jest chowanie obu podgatunków do warunków kontrolowanych z temperaturami najlepiej oscylującymi wokół 0*C. Ponieważ nie tworzy formy przetrwalnikowej, a jedynie redukuje wielkość rozety, wymagane jest, aby miał zapewniony dostęp do światła (wskazane doświetlanie w okresie zimowym). Podłoże od 100% mineralnego (stwarza problem utrzymaniu stałej wilgotności) do mieszanki standardowej. Wilgotność umiarkowana, a w okresie aktywnego wzrostu, znosi nawet mokre podłoże.

P._crystalliana_2015.JPG

 

Pinguicula dertosensis - (ST: 3) czasami traktowany jako podgatunek P. longifolia ssp. dertosensis, obecnie uznany jest za odrębny gatunek. Występuje na ograniczonym terenie w górach w Katalonii, we wschodniej Hiszpanii, osiągając wysokość 300-600m n.p.m. Rośnie na pionowych wilgotnych lub mokrych skałach, gdzie jego podłoże nigdy nie wysycha. Z opisów hodowców wynika, że jest w pełni mrozoodporny do strefy 8 (-12*C), jednak jego mrozoodporność nie została poznana w chłodniejszych strefach. Należy zwrócić uwagę na wynicowujące turiony przymrozki. O ile sam mróz nie uszkodzi turionu, o tyle może go wysuszyć i to będzie przyczyną utraty rośliny. Hodowla standardowa.

 

Tortosa, Hiszpania. Właścicielem rośliny i zdjęcia jest: Tough (za zgodą)

dertosensis.jpg

 

Pinguicula fiorii - (ST:3) występuje w masywie Majella w Apeninach, we Włoszech na wysokościach 750 - 2470m n.p.m. Populacje z niższych partii gór rosną najczęściej na porośniętych mchami skałach z sączącą się przez nie wodą, na terenach wysokogórskich rośnie na rumoszu ze skał wapiennych, najczęściej ze średnio rozłożoną martwą materią organiką (przypominającą w swoich właściwościach torf). Hodowla standardowa, z zaznaczeniem, że wymaga stanowiska dobrze nasłonecznionego, turion podatny jest na odgniwanie.

 

Pinguicula grandiflora - (ST:2) bardzo szeroko rozpowszechniony gatunek rosnący w wielu różnych ekosystemach. Występuje w zachodniej Jurze (Francja, Szwajcaria), Pirenejach (Francja, Hiszpania), Górach Kantabryjskich (Hiszpania) i południowo-zachodniej Irlandii. Posiada różne formy (opisane poniżej) i tworzy mieszańce z innymi gatunkami z którymi zajmuje te same ekosystemy jak P. longifolia czy P. vulgaris. Osiąga wysokość od 600-2400m n.p.m. Rośnie przy ciekach wodnych, na wilgotnych nawapiennych łąkach, rzadziej na torfowiskach nawapiennych lub wilgotnych wapiennych skałach. Hodowla standardowa, bardzo tolerancyjny i w pełni mrozoodporny gatunek.

 

Forma o dużych liściach, bez lokalzacji, niestety:

grandiflora.JPG

 

Pinguicula grandiflora f. chinoptera - (ST:2) nieduża forma o małych, białych kwiatach. Występuje naturalnie, endemicznie na płaskowyżu Burren w Irlandii. Hodowla jak wyżej.

 

Pinguicula grandiflora f. pallida - (ST:2) podgatunek o blado fioletowych kwiatach, występujący w górach Jura we Francji i Szwajcarii. Hodowla jak wyżej.

 

Pinguicula grandiflora ssp. rosea - (ST:2) podgatunek o blado różowych kwiatach, występuje w górach w okolicy Grenoble, Francja. Hodowla jak wyżej.

Odnośnik do odpowiedzi
Udostępnij na innych stronach

Pinguicula leptoceras - (ST:3) rośnie na wysokościach 1800-3000m n.p.m., najczęściej na bezwapiennych podłożach mineralnych lub w słabo rozłożonych podłożach organicznych. Bardzo rzadko na podłożach zawierających nieduże ilości jonów wapniowych. Najczęściej na pełnym słońcu, w umiarkowanej wilgotności lub nasiąkniętych wodą skałach, sporadycznie w pewnej odległości od cieków wodnych. W przypadku wysokich temperatur, potrafi szybko zakończyć swój cykl wzrostowy i szybko wejść w formę spoczynkową, z której nie powinien już się wybudzić w danym roku. Sporadycznie potrafi wypaść, w stadium aktywnego wzrostu, bez uchwytnej przyczyny. Hodowla standardowa, w pełni mrozoodporny.

 

Passo Rolle 1980m, Włochy

leptoceras_1.JPG leptoceras.JPG

 

Stan z 05.2015r. - piękne kwitnienie

P._leptoceras_2015.JPG

 

Pinguicula longifolia ssp. longifolia - (ST:2) gatunek występujący jedynie w Pirenejach, w części Hiszpańskiej i Francuskiej na wysokościach 700-1900m n.p.m. Ulubionym ekosystemem, są wilgotne lub ociekające wodą pionowe, wapienne skały. Na stanowiskach słonecznych lub częściowo zacienionych. Ponieważ rosnąc na pionowych skałach nie podlega działaniu ochronnej warstwie śniegu, stąd też większość mrozów ma bezpośredni wpływ na turiony tego podgatunku. Jako, że w Pirenejach występują strefy mrozoodporności 6-7 (-23 do -17*C), jednak jego mrozoodporność wymaga sprawdzenia. Hodowla standardowa. W razie możliwości najlepiej zapewnić podłoże 100% mineralne, np. mieszanka dolomitu z perlitem w równych proporcjach, pilnując, aby podłoże nigdy nie wyschło. Polecam chować na zimę (do czasu sprawdzenia jego mrozoodporności).

 

PN Ordesa, Francja

longifolia.JPG

 

Pinguicula longifolia ssp. caussensis - (ST:2) gatunek endemiczny występujący w rejonie Les Causses we Francji, w pobliżu miejscowości Millau, na wysokości ok. 500m n.p.m. Rośnie na poduszkowatych mchach porastających mokre, wapienne skały o stromym nachyleniu lub pionowych, w zwykle pełni nasłonecznione. Choć rośnie w strefie klimatycznej 8 (-7 do -12*C), to w rejonie jego występowania, temperatury rzadko kiedy spadają poniżej 0*C. Mrozoodporność wymaga sprawdzenia. Hodowla standardowa. W razie możliwości najlepiej zapewnić podłoże 100% mineralne, np. mieszanka dolomitu z perlitem w równych proporcjach, pilnując, żeby podłoże nigdy nie wyschło. Wymaga chowania na zimę.

 

Mende 400m, Francja

causensis.JPG

 

Pinguicula lusitanica - (ST:3) występuje głównie wzdłuż zachodniej linii Europy, w bliskości Oceanu Atlantyckiego, również na kilku stanowiskach w północno ? zachodniej Afryce. Rośnie na wilgotnych, bezwapiennych piachach i na żywych torfowcach, rzadko na podłożu torfowym. Na stanowiskach stale wilgotnych lub mokrych jest gatunkiem wieloletnim, krótkotrwałych (2-3 letnim). Na stanowiskach okresowo wysychających w okresie letnim zwykle jest jednoroczny. Preferuje stanowiska dobrze nasłonecznione, nagrzewające się. Nie toleruje jonów wapniowych. Najlepszym podłożem jest mech torfowiec grubowłóknisty. Może być martwy lub żywy. Można próbować zdobyć torfowiec, który rośnie bardzo niski, bądź zastosować taki, który zaprzestał już swojego wzrostu. Innym podłożem może być mieszanka torf : piasek (1-3mm), najlepiej w dużej przewadze piasku (1:2). Wilgotność powietrza nie ma większego znaczenia, ponieważ podłoże powinno być stale mokre w okresie wzrostu. Natomiast dając podłoże ok. 3 cm od górnej krawędzi, zwiększymy wilgotność powietrza dla samych roślin. Stanowisko w pełni nasłonecznione. Nie tworzy formy przetrwalnikowej. Występuje w strefach mrozoodporności 10-9 (-5,6 do +1,1*C) na większości terenów, jednak pojedyncze populacje w Anglii i Francji rosną w strefie 8 (-12,2 do -5,7*C), a nawet zbliżają się do strefy 7b (-15,0 do -12,3*C), jednak jej nie osiągają. Czyli potencjalnie są w pełni mrozoodporne dla części terenów Polski. Jednak ze względu na brak informacji o pochodzeniu należy traktować ten gatunek jako częściowo mrozoodporny i w okresie zimowym przechowywać w niskich temperaturach, najlepiej około 1-5*C. W spoczynku wskazane jest jego doświetlanie. Rozmnażanie jest możliwe wyłącznie z nasion, które kiełkują bardzo dobrze i szybko w warunkach sprzyjających wzrostowi, bez jakiejkolwiek stratyfikacji. Siewki celem prawidłowego wzrostu i rozwoju, bezwzględnie wymagają dokarmiania od samego początku!

 

Pinguicula macroceras ssp. macroceras - (ST:2) od wyspy Honsiu poprzez Hokkaido w Japoni, półwysep Kamczatka w Rosji i dalej Alaskę wzdłuż wschodniego wybrzeża Ameryki do stanu Waszyngton w USA, gdzie również występuje podgatunek ssp. nortensis. Jednak ich populacje są od siebie odizolowane. Uznawany często za podgatunek tłustosza pospolitego P. vulgaris, obecnie stanowi odrębny gatunek. Rośnie na wysokościach 50-2300m n.p.m., jednak w USA sięga jedynie do wysokości 500m n.p.m. Rośnie na bardzo różnicowanych warunkach od pionowych wilgotnych skał po wilgotne łąki i cieki wodne. Częściej rośnie na podłożach pozbawionych jonów wapniowych, jednak dobrze toleruje podłoża w nie zasobne. Całkowicie mrozoodporny. Hodowla standardowa, preferencyjnie stosować podłoże bezwapienne.

Pinguicula_macroceras_ssp._macroceras.JPG

 

Pinguicula macroceras ssp. nortensis - (ST:2) podgatunek rosnący na bardzo ograniczonej powierzchni w pobliżu i dorzeczach rzek Smith i Illinois (przede wszystkim w Pn. Californii i Oregonie, sporadycznie w stanie Waszybgton). Rośnie na bezwapiennych skałach, najczęściej serpentynitowych (bogatych w jony magnezowe, a ubogie w jony wapniowe) ociekających wodą, na stanowiskach dobrze nasłonecznionych. Osiąga wysokość 100-1600m n.p.m. Czasem rośnie razem z D. rotundifolia i Darlingtonia californica. Jego najbardziej północna populacja oddalona jest od podgatunku ssp. macroceras o ok. 500km, które znajduje się w stanie Waszyngton. Jest w pełni mrozoodporny. Hodowla standardowa. Podłoże bezwapienne.

P._macroceras_ssp._nortensis.JPG

 

Pinguicula mariae - (ST:3) niedawno wydzielony z gatunku P. vulgaris, podobnie jak P. apuana, występujący endemicznie w Alpach Apuńskich, między innymi w okolicy miejscowości Isola Santa, czy Casa Riccia dolinie Turrite Secca. Rośnie na wysokościach 300-1000m n.p.m., na wilgotnych wapiennych skałach rzadziej na łąkach. Rośnie w strefie mrozoodporności 9 (-6,6 do -1,2*C), dlatego prawdopodobnie nie będzie w pełni mrozoodporny (wymaga sprawdzenia). Hodowla standardowa.

 

Pinguicula mundi - (ST:3)

 

Pinguicula nevadensis - (ST: 4-5?) występuje endemicznie w hiszpańskich górach Sierra Nevada. Ze względu na swą wysokość bezwzględną, w górach tych wytworzył się unikatowy klimat, gdzie śnieg leży przez około 9 miesięcy w roku, a okres wegetacyjny zawiera się między czerwcem a sierpniem. Panują tam niskie temperatury w ciągu dnia, pomimo bardzo silnego nasłonecznienia, do ok. 20*C w ciągu dnia i nawet 4*C w nocy! Mimo dużej bliskości Morza Śródziemnego, panuje tam strefa mrozoodporności 7 (-17 do -12*C), jednak w tym czasie ziemię pokrywa gruba warstwa śniegu, stąd też mrozoodporność tego gatunku nie jest taka pewna. Występuje na otwartych i w pełni nasłonecznionych terenach. Rośnie na wilgotnych łąkach o charakterze podłoża przypominającymi właściwościami torf, wytworzonych na podłożach stricte bezwapiennych jak kwarc lub gnejs. Osiąga znaczną wysokość 1400-3000m n.p.m. Najprostsza mieszanka składać się może z torfu : piasku : granitu (żwiru i pyłu) w proporcjach 1:1:1. Jednak inne mieszanki zawierające skały bezwapienne, powinny sprawdzić się w praktyce. (Nie posiadam tego gatunku w hodowli, trudno powiedzieć jak zachowa się w przypadku polskich, letnich temperatur.)

 

Pinguicula poldinii - (ST: 3) gatunek endemiczny ograniczony do doliny Val d'Arzino koło miejscowości San Francesco. Osiąga wysokość 450-550m n.p.m. i rośnie w strefie mrozoodporności 7 (-17 do -12*C). Jego ekosystemem są umiarkowanie wilgotne, wapienne skały. Rośnie w szczelinach lub rzadziej w kępkach mchów czy wapiennej zwietrzelinie. Preferuje stanowiska w pełni nasłonecznione, w których to może wybarwić się na czerwono, jednak dobrze znosi też warunki półcienia. Ponieważ w okresie zimowym jego turiony nie są przykryte warstwą śniegu, można podejrzewać, że będzie w pełni mrozoodporny w warunkach Polski (do sprawdzenia). Hodowla standardowa. Unikać nadmiaru wody w podłożu, utrzymywać podłoże subtelnie wilgotne.

 

Pinguicula ramosa - (ST: 6) gatunek spokrewniony z P. variegata, endemiczny przede wszystkim do góry Mt. Koshin (oraz okolicznych szczytów), w górach Nikko na wyspie Honsiu, w Japonii. Osiąga wysokość 1500-1700m n.p.m. i rośnie w strefie mrozoodporności 7 (-17 do -12*C). Jednak ze względu na bardzo grube pokrywy śnieżne, nawet osobniki rosnące na pionowych zboczach lub pod osłoną nawisów skalnych, mogą znajdować się całkowicie zakryte śniegiem. Podłożem są skały pochodzenia wulkanicznego, stale wilgotne ze względu na długotrwale utrzymujące się mgły. Jest to gatunek o wyjątkowych wymaganiach. Nie toleruje temperatur długotrwale utrzymujących się powyżej 20*C w ciągu dnia, gdyż jest wówczas bardzo podatny na gnicie. Temperatury nocne powinny spadać do rzędu 10*C. Dlatego wymaga warunków odpowiadającym gatunkom wysokogórskim i proponowany jest wyłącznie dla specjalistów mogących bez trudu zapewnić takie warunki. Podłoże powinno w znacznym procencie składać się z granulatu wulkanicznego (0-5mm). Dobrze jest zapewnić sporą ilość najdrobniejszej frakcji (0-1mm) poprzez jego dodatkowe skruszenie posiadanego granulatu. Proponowana mieszanka to granulat wulkaniczny : perlit : torf w proporcjach 2:1:1. Można użyć innych mieszanek z wykorzystaniem np. wermikulitu w dodatku do mieszanki, bądź w zamian za perlit. Najważniejszym składnikiem zawsze musi być granulat wulkaniczny i jego powinno być około połowy całości mieszanki. W okresie spoczynku, należy zapewnić turionowi temperatury bliskie 0*C, najlepiej, nieprzekraczające 5*C i zmniejszoną wilgotność podłoża. Nie wolno doprowadzić do jego całkowitego wyschnięcia.

Odnośnik do odpowiedzi
Udostępnij na innych stronach

Pinguicula reichenbachiana - (ST:3) traktowany to jako odrębny gatunek, to jako podgatunek Pinguicula longifolia. Endemiczny do dwóch stanowisk zlokalizowanych w dolinie Vallée de la Roya we Francji i w okolicy miejscowości Zuccarello, we Włoszech. Osiąga wysokość 500-600m n.p.m.. Rośnie w strefie mrozoodporności 9 (-6,6 do -1,2) i jest małe prawdopodobieństwo, że będzie w pełni mrozoodporny w warunkach Polski. Rośnie na pionowych wapiennych skałach, czasem porośniętych cienką warstwą mchów, najczęściej jednak na podłożu 100% mineralnym. Zwykle osłonięty od deszczu, na znacznym nasłonecznieniu. W razie możliwości najlepiej zapewnić podłoże 100% mineralne, np. mieszanka dolomitu z perlitem w równych proporcjach. Wymaga chowania na zimę.

 

Pinguicula vallis-regiae - (ST:3) gatunek endemiczny do jednego stanowiska w rezerwacie ścisłym Camosciara koło miejscowości Viletta Barrea w Abrazji, w centralnych Włoszech. Występuje na wysokości 1073m n.p.m.. Rośnie w strefie mrozoodporności 9 (-6,6 do -1,2) i jest małe prawdopodobieństwo, że będzie w pełni mrozoodporny w warunkach Polski. Rośnie na podłożach mineralnych, ściśle wapiennych, najczęściej na zwietrzelinie skalnej, rzadziej na skałach lub kępkach mchów. Podłoże jest zwykle jedynie lekko wilgotne, rzadko kiedy mokre w okresie wzrostu. Preferuje stanowiska słoneczne, ale dobrze znosi umiarkowane zacienienie. Hodowla standardowa, należy chować na zimę.

 

Pinguicula vallisneriifolia - (ST:3) do niedawna uznawany za podgatunek P. longifolia, obecnie stanowi odrębny endemiczny gatunek skupiony do dwóch odosobnionych regionów mniejszego Sierra de Cázulas i większego Sierra de Cazorla, który jednocześnie stanowi główny rejon występowania tego gatunku. Osiąga on wysokość 600-1700m n.p.m. Rośnie w strefie mrozoodporności 9 (-6,6 do -1,2) i jest małe prawdopodobieństwo, że będzie w pełni mrozoodporny w warunkach Polski. Jego typowym ekosystemem są pionowe lub prawie pionowe, gołe, wapienne skały; wilgotne lub ociekające wodą. Jego stanowiska są od w pełni nasłonecznionych do umiarkowanie ocienionych. Miejscami jest całkowicie osłonięty od deszczu. Preferuje podłoża 100% mineralne, przede wszystkim zbudowane ze skał wapiennych, jednak tego typu podłoże jest trudne do zapewnienia stałej, umiarkowanej wilgotności, jaką preferuje. Hodowla standardowa. W razie możliwości najlepiej zapewnić podłoże 100% mineralne, np. mieszanka dolomitu z perlitem w równych proporcjach. Wymaga chowania na zimę.

 

Właścicielem rośliny i zdjęcia jest: Tough (za zgodą)

vallisneriifolia.jpg

 

Pinguicula variegata - (ST:5) blisko spokrewniony z P. ramosa. Występujący endemicznie wzdłuż zachodniego brzegu jeziora Bajkał na dalekiej, syberyjskiej tundrze, powyżej górnej granicy lasu, osiągając wysokość 1450 m to 2200m n.p.m. Jego ekosystemem najczęściej są torfowiska o charakterze wysokogórskim, rzadziej na mszystych brzegach lub wilgotnych skałach. Są to tereny otwarte, w pełni nasłonecznione. Nie toleruje jonów wapniowych. W przeciwieństwie do P. ramosa, toleruje nieco wyższe zakresy temperatur i nie jest aż tak podatny na odgniwanie. Temperatura w przeciągu dnia w okresie wegetacyjnym powinna zawierać się między 10-20*C, w czasie nocy spadać do 4-10*C. Takie warunki wymagają liczne gatunki roślin owadożernych, z którymi powinien być hodowany. Jako podłoże najlepiej jest zastosować mieszankę torf : piasek w proporcjach 1:1 (lub 1:2). Również dobrym podłożem będzie żywy, grubowłóknisty mech torfowiec, który zaprzestał już wzrostu, ewentualnie inna mieszanka zawierająca mineralne składniki, nieposiadające jonów wapniowych. Choć zapewne jest w pełni mrozoodporny, to jako gatunek syberyjski nie będzie odporny na okresy odwilży i przymrozków, dlatego wskazanym jest trzymać go w okresie wegetacyjnym w warunkach kontrolowanych. W okresie spoczynku wskazane jest przetrzymywanie turionów w małej temperaturze ujemnej -3 do 0*C. Wyjątkowo wytwarza liczne gemmy przy turionie, poprzez które łatwo można go rozmnażać. Jako gatunek ze stref arktycznych, nie jest on w stanie przetrwać naprzemiennych mrozów i odwilży, a jego okres spoczynku powinien być długi i najlepiej stabilny. Wyłącznie dla doświadczonych hodowców z możliwością zapewnienia górskich warunków. Bardzo trudno dostępny.

 

Pinguicula villosa - (ST:6) gatunek o szerokim zakresie występowania od Szwecji, poprzez Rosję, do Alaski w Ameryce Północnej, w strefie okołobiegunowej. Rośnie w warunkach arktycznych do subarktycznych, głównie w tajdze, rzadziej tundrze, osiągając wysokość 0-750m n.p.m. Jego ekosystemem są najczęściej torfowiska, rzadko torfy w okolicy wód stojących. Rośnie najchętniej pośród żywych mchów torfowców, które zaprzestały swojego wzrostu, gdyż nie jest to gatunek jakkolwiek konkurencyjny. Zawsze na podłożach bezwapiennych. Proponowanym podłożem jest czerwony, zbity mech torfowiec, który praktycznie wcale nie rośnie. Jego dostępność jest dla mnie zagadką, gdyż mniemam, iż można go zakupić razem z roślinami lub nasionami, które są bardzo rzadko oferowane. Być może dobrym zamiennikiem byłby grubowłóknisty torfowiec, który zaprzestał swojego wzrostu. Tłustosz jest w stanie skompensować wzrost torfowca o ok. 1-2 cm rocznie. Proponowałbym przygotować odpowiednie miejsce z podłożem wcześniej, przed planowanym zdobyciem tego gatunku. Jego okres wegetacyjny jest bardzo krótki i podobnie do P. nedadensis przypada na okres czerwiec do sierpień. Temperatury w okresie wzrostu powinny zawierać się w zakresie 8-15*C (zapewne potrafi znieść temperatury do 20*C), w nocy temperatura powinna spadać do ok. 6-10*C. W okresie spoczynku turion powinien być trzymany w niskiej temperaturze ujemnej, preferencyjnie -3 do 0*C. Jako gatunek ze stref arktycznych, nie jest on w stanie przetrwać naprzemiennych mrozów i odwilży, a jego okres spoczynku powinien być długi i najlepiej stabilny. Wyłącznie dla doświadczonych hodowców z możliwością zapewnienia górskich warunków. Bardzo trudno dostępny.

 

Pinguicula vulgaris ssp. vulgaris - (ST:2) gatunek o bardzo szerokim zakresie występowania i o bardzo dużej zmienności, stąd też ciągle z jego populacji wyodrębniane są kolejne gatunku jak np. P. apuana czy P. mariae lub podgatunki i formy, których nazwy trudno wręcz wymienić. W Ameryce Północnej z większości jego populacji wyselekcjonowano P. macroceras (w dwóch podgatunkach). Najpopularniejszym znanym podgatunkiem jest P. vulgaris ssp. bicolor, choć czasem traktowany jest jako forma, tylko on zostanie szerzej opisany. Jego populacje sięgają od południowych wybrzeży Grenlandii po większość krajów Europejskich, od basenu Morza Śródziemnego po daleką Skandynawię,aż do centralnej części Syberii; oraz w Ameryce Północnej po Alaskę. Osiąga wysokość 0-2300m n.p.m. Zajmuje zróżnicowane ekosystemy, od pionowych, wilgotnych lub ociekających wodą wapiennych skał/zboczy, przez brzegi górskich cieków wodnych, po torfowiska węglanowe. Rzadko kiedy na podłożach bezwapiennych. Rośnie zarówno dobrze na pełnym słońcu jak i w warunkach znacznego ocienienia. Często towarzyszy innym gatunkom jak P. alpina, P. grandiflora, P. leptoceras, P. lusitanica a nawet P. villosa. Gatunek bardzo tolerancyjny, jednak zdecydowanie preferuje jony wapniowe w podłożu. Hodowla standardowa, gatunek rodzimy = w pełni mrozoodporny.

 

vulgaris.JPG

 

Pinguicula vulgaris ssp. bicolor - tłustosz zwyczajny dwubarwny to rodzimy podgatunek tłustosza zwyczajnego. Charakteryzuje się on prawie białymi płatkami kwiatu, z pozostawieniem fioletowego ubarwienia w pozostałej części kwiatka. Spotykany jest w Polsce, Niemczech i we Francji. Populacje o takich cechach występujące na terenie Czech zostały wyodrębnione jako odrębny gatunek P. bohemica, z powodu zmienionej liczby chromosomów (patrz opis P. bohemica wyżej). Występuje przede wszystkim na torfowiskach węglanowych, rzadziej inaczej, np. na wilgotnych piachach podsiąkających wodami zasobnymi w jony wapniowe. Dużo lepiej znosi znaczne ilości wilgoci jak podgatunek typowy. Hodowla standardowa. Gatunek rodzimy = w pełni mrozoodporny.

 

bicolor.JPG

 

Pinguicula vulgaris f. albida - (ST:2) o całkowicie białych kwiatkach, bardzo rzadko spotykana. Hodowla standardowa, w pełni mrozoodporny.

 

Pinguicula vulgaris var. gypsophila - (ST:2) występuje jedynie w Niemczech, w Turyngii na podłożach wytworzonych z gipsów. Ma bladoróżowy kolor kwiatków, bardzo rzadko, ale spotykana w hodowli. Hodowla standardowa, w pełni mrozoodporny.

 

Pinguicula vulgaris var. variegata - (ST:2) ma trzy ciemno-fioletowe linie biegnące środkiem płatków.

 

Mam nadzieję, że powyższy opis zachęci i pomoże w skutecznej hodowli, tej jakże ciekawej i zróżnicowanej grupie tłustoszy.

 

Życzę udanej hodowli!

Odnośnik do odpowiedzi
Udostępnij na innych stronach

Gość
Ten temat został zamknięty. Brak możliwości dodania odpowiedzi.
×
×
  • Dodaj nową pozycję...

Powiadomienie o plikach cookie

Umieściliśmy na Twoim urządzeniu pliki cookie, aby pomóc Ci usprawnić przeglądanie strony. Możesz dostosować ustawienia plików cookie, w przeciwnym wypadku zakładamy, że wyrażasz na to zgodę.